«Θερίζει» ο καρκίνος σε Πέλλα, Σέρρες

Από τη μελέτη προκύπτει ότι οι θάνατοι που παρατηρήθηκαν τη δεκαετία 1996 – 2005 στον ανδρικό πληθυσμό του νομού Πέλλας από καρκίνο του πνεύμονα, του στομάχου και της ουροδόχου κύστεως είναι υψηλότεροι από τους αναμενόμενους, σε στατιστικώς σημαντικά επίπεδα. Αντίστοιχα, η μελέτη έδειξε ότι οι θάνατοι που παρατηρήθηκαν τη δεκαετία 1996 – 2005 στο γυναικείο πληθυσμό του νομού Πέλλας από καρκίνο του μαστού, του στομάχου, του παχέος εντέρου και του σώματος της μήτρας είναι υψηλότεροι από τους αναμενόμενους σε στατιστικά σημαντικά επίπεδα. Αντίθετα, οι θάνατοι από λευχαιμίες είναι χαμηλότεροι από τους αναμενόμενους.

Αυξητική τάση

Οπως περιγράφεται στη μελέτη, το κύριο χαρακτηριστικό που προκύπτει είναι ότι η θνησιμότητα από κακοήθη νεοπλάσματα στο νομό Πέλλας εμφανίζει αρχικά αυξητική τάση κατά την περίοδο 1980 – 1989, ενώ στη συνέχεια καταγράφεται διαχρονικά πτωτική τάση στις ηλικιακές ομάδες των 25 - 54 και 55 - 74 ετών. Αντίθετα, στην ηλικιακή ομάδα άνω των 75 ετών εξακολουθεί να καταγράφεται αυξητική τάση μέχρι το 2005.

Σημαντικό εύρημα αποτελεί το ότι η θνησιμότητα βρέθηκε να ακολουθεί διαχρονικά τις αντίστοιχες τάσεις του συνολικού ελληνικού πληθυσμού, αν και στις περισσότερες ηλικιακές ομάδες ο ετήσιος ειδικός συντελεστής θνησιμότητας εμφανιζόταν υψηλότερος από τον αντίστοιχο εθνικό δείκτη.

Οπως επισημαίνουν οι μελετητές, σύμφωνα με προηγούμενη μελέτη η οποία αξιολόγησε την ειδική θνησιμότητα από κακοήθη νεοπλάσματα στις 13 περιφέρειες της Ελλάδας την περίοδο 1998 – 2007, η θνησιμότητα ήταν στατιστικώς σημαντικά υψηλότερη στις περιφέρειες της Μακεδονίας και της Θράκης.

Σε μία ακόμη μελέτη του Εργαστηρίου Υγιεινής για τον καρκίνο του πνεύμονα στους 13 νομούς της Μακεδονίας, βρέθηκε ότι οι καταγεγραμμένοι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα ήταν στατιστικώς σημαντικά υψηλότεροι από τους θεωρητικά αναμενόμενους στους περισσότερους νομούς της Μακεδονίας.

Οι αιτίες

Η γεωγραφική διαφοροποίηση που παρατηρείται στη θνησιμότητα από κακοήθη νεοπλάσματα στην Ελλάδα, όπως αναφέρεται στη μελέτη, μπορεί να ερμηνευτεί από την ισχυρή επιδημιολογική συσχέτιση των νεοπλασιών με μια σειρά παραγόντων κινδύνου που είτε άμεσα είτε έμμεσα αφορούν το περιβάλλον. «Προοπτικές μελέτες παρακολούθησης έχουν καταδείξει το ρόλο της διατροφής, του καπνίσματος, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της ρύπανσης των υπόγειων υδάτων από νιτρικά, φυτοφάρμακα και βαρέα μέταλλα, της ιονίζουσας ακτινοβολίας και πολλών άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων με την αιτιοπαθογένεια πολλών τύπων καρκίνου. Παρότι τα νοσήματα αυτά είναι πολυπαραγοντικά και η συσχέτιση μεμονωμένων παραγόντων κινδύνου δύσκολη, ο ρόλος του περιβάλλοντος είναι σημαντικός και αναμφισβήτητος», υπογραμμίζεται στη μελέτη, ενώ επισημαίνεται ότι οι θάνατοι από κακοήθη νεοπλάσματα που καταγράφηκαν στο νομό Πέλλας στην υπό μελέτη χρονική περίοδο αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τις συνθήκες ζωής και διατροφής του τοπικού πληθυσμού αρκετά χρόνια πριν.

Στις Σέρρες

Ανάλογη είναι η εικόνα και για το νομό Σερρών. Από τη μελέτη προκύπτει ότι οι θάνατοι που παρατηρήθηκαν τη δεκαετία 1996 – 2005 στον ανδρικό πληθυσμό από καρκίνο του πνεύμονα, του στομάχου, του λάρυγγα και του παχέος εντέρου είναι υψηλότεροι από τους αναμενόμενους σε στατιστικώς σημαντικά επίπεδα. Αντίθετα, οι θάνατοι που παρατηρήθηκαν στη δεκαετία αυτήν από κακόηθες μελάνωμα και από τη νόσο του Hodgin είναι χαμηλότεροι από τους αναμενόμενους.

Αντίστοιχα, οι θάνατοι που παρατηρήθηκαν τη δεκαετία 1996 – 2005 στο γυναικείο πληθυσμό του νομού Σερρών, από τον καρκίνο του στομάχου, του παχέος εντέρου και των ωοθηκών είναι υψηλότεροι από τους αναμενόμενους σε στατιστικά σημαντικά επίπεδα, ενώ οι θάνατοι από μελάνωμα του δέρματος, νόσο του Hodgin και καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι χαμηλότεροι από τους αναμενόμενους.

Το βασικό εύρημα της μελέτης ήταν ότι η θνησιμότητα από κακοήθη νεοπλάσματα στο νομό Σερρών εμφανίζει πτωτικές τάσεις στις ηλικιακές ομάδες των 25 - 54 και 55 - 74 ετών, ενώ παρουσιάζει διαχρονικά αυξητικές τάσεις στις μεγαλύτερες ηλικίες (άνω των 75 ετών).

Σημαντικό σημείο είναι ότι η θνησιμότητα στο νομό Σερρών από κακοήθη νεοπλάσματα βρέθηκε ότι ακολουθεί διαχρονικά τις αντίστοιχες τάσεις του συνολικού ελληνικού πληθυσμού, αν και στις περισσότερες ηλικιακές ομάδες ο ετήσιος ειδικός συντελεστής θνησιμότητας εμφάνιζε σταθερά υψηλότερες τιμές από εκείνες του εθνικού δείκτη.

Οι δύο μελέτες, οι οποίες ανατέθηκαν στο Εργαστήριο Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ από τις πρώην νομαρχίες Πέλλας και Σερρών, εκπονήθηκαν από τους Νίκο Παπαδάκη, Δημήτρη Χαραλαμπίδη, Παναγιώτη Γεωργιανό, Ολγα Τσαχουρίδου, Γιώργο Παπαδάκη και Αλέξη Μπένο και θα παρουσιαστούν στο 4ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο Μακεδονίας, που θα πραγματοποιηθεί από τις 18 έως τις 20 Μαρτίου στη Θεσσαλονίκη.

Το συνέδριο αυτό διοργανώνεται κάθε τρία χρόνια στη Μακεδονία και στοχεύει στο να αποτελεί βήμα για τους επιστήμονες που δραστηριοποιούνται στους τομείς του περιβάλλοντος. Διοργανώνεται από την Ενωση Ελλήνων Χημικών – Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας.