Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν

Ίσως οι επόμενες ψηφοφορίες στα δημοτικά συμβούλια να αποδειχθούν (στο μέλλον) ορόσημο για την πορεία των δημοτικών μας πραγμάτων. Θα προσπαθήσω παρακάτω να συνοψίσω τις εκτιμήσεις που με οδήγησαν σ’ αυτό το συμπέρασμα.

1.  Η δημοτική αρχή έχει χάσει την μπάλα

Ο δήμαρχος αδυνατεί να συνθέσει με τις εισηγήσεις του τις αντιθέσεις - τοπικιστικού ή ιδεολογικού χαρακτήρα - που εκδηλώνονται μέσα στην πλειοψηφία. Παρότι έχει πάρει το παιχνίδι εντελώς πάνω του, δεν καταφέρνει να εμπνεύσει ένα όραμα που θα ενώσει τους συμβούλους του και θα βγάλει απ’ αυτούς τον καλύτερο εαυτό τους. Αλλά και η ηγετική ομάδα (σαν σύνολο) αδυνατεί να  χαράξει σταθερή στρατηγική, να θέσει σαφείς προτεραιότητες και εντέλει να προτείνει λύσεις στα σοβαρά ζητήματα που έχουν συσσωρευτεί, μήνες τώρα. Μοιάζει σαν να μην μπορεί πλέον να εγγυηθεί την συνοχή της πλειοψηφίας, που αποσυντίθεται μέρα με την μέρα και ανάλογα με το θέμα που συζητιέται. Μοιραία λοιπόν, κάποιοι σύμβουλοι κρατούν αποστάσεις (με λευκά ή απουσίες) ή αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους (με δικές τους αντιπροτάσεις).

Επιπλέον, η αδυναμία διοίκησης των δημοτικών υπηρεσιών - και ό,τι αυτό σημαίνει για τους δημότες - έχει σαν αποτέλεσμα έναν μόνιμο εκνευρισμό στον ίδιο τον δήμαρχο και τους στενούς συνεργάτες του. (Οι εκρήξεις τους, όταν τα πράγματα δεν τους βγαίνουν, είναι πλέον συχνές στην διάρκεια των συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου.

Τα αποθέματα ανοχής φαίνεται να έχουν πλέον τελειώσει για όλους, όπως έδειξαν τα πρόσφατα επεισόδια μεταξύ συμβούλων της πλειοψηφίας σε κάποιες συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου και οι <μυστικές> συναντήσεις τους σε δημόσια θεά.  Μάλλον οδεύουμε προς επισημοποίηση των ήδη αποφασισμένων διαζυγίων – και ίσως να είναι περισσότερα του ενός. 

2.  Η αντιπολίτευση παίζει άμυνα

Από την άλλη   η αντιπολίτευση δείχνει ακόμη ανίκανη να δει και να προετοιμάσει την επόμενη μέρα. Κι αυτό γιατί, όπως φαίνεται, οι διάφορες πλευρές της διαθέτουν λειψή αυτογνωσία και περισσή φιλοδοξία. Χωρίς ίχνος ουσιαστικής αυτοκριτικής και (δημόσιας) αποδοχής του δικού τους μεριδίου ευθύνης για την παρελθούσα και παρούσα κατάσταση, οι βασικοί πρωταγωνιστές της επιμένουν σε έντονα προσωπικές ατζέντες – φιλοδοξίες για την επόμενη αναμέτρηση. Η όποια περιστασιακή σύμπλευσή τους (σε κινήσεις τακτικής και μόνο) δεν αναιρεί την αλήθεια αυτή. Με τον τρόπο αυτό όμως, αναπαράγουν τις αιτίες που τους έστειλαν στην αντιπολίτευση.

Έτσι, εξακολουθούν να εξαντλούνται σε καταγγελίες της δημοτικής αρχής και σε διακηρύξεις περί της ανάγκης “συνεργασίας χωρίς αγκυλώσεις”, ενώ την ίδια στιγμή δεν φαίνονται διατεθειμένοι να αλλάξουν επί της ουσίας τον τρόπο που οι ίδιοι λειτουργούσαν και λειτουργούν. Και αν το πρώτο (οι καταγγελίες) είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τον έλεγχο των πράξεων της διοίκησης, το δεύτερο λειτουργεί αρνητικά στα μάτια εκείνων των πολιτών που ενδιαφέρονται για τα όσα συμβαίνουν. 

3.  Και ο Καλλικράτης πάει περίπατο …

Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία των δημοτικών συμβούλων εξακολουθεί να βρίσκεται στην προ-Καλλικράτη εποχή. Κι αυτό όχι για ιδεολογικούς λόγους - όπως κάνει σταθερά η Λαϊκή Συσπείρωση - αλλά για καιροσκοπικούς. Όποτε δηλαδή τους εξυπηρετεί, ‘σκέφτονται’ Καλλικρατικά, όπως πχ όταν ζητούν να έχουν την κεντρική διαχείριση και έλεγχο των πόρων σ' όλες τις περιοχές, αγνοώντας συχνά προκλητικά τα τοπικά συμβούλια. Ενώ σε άλλες περιπτώσεις σκέφτονται στενά τοπικιστικά, όπως πχ όταν ενδιαφέρονται απλώς να ‘τσοντάρουν’ 1-2 προτάσεις στενού τοπικού ενδιαφέροντος στο στρατηγικό σχέδιο ή στο τεχνικό πρόγραμμα  του δήμου, παραβλέποντας την ίδια στιγμή τον μη-στρατηγικό και μη-ρεαλιστικό χαρακτήρα τους. Ή ακόμα, όταν αναγορεύουν σε καθήκον τους την ‘υπεράσπιση των κεκτημένων’ των προσωπικών τους ψηφοφόρων – εντολέων.

Αυτός ο διαρκής διχασμός (και μαζί και χώρια ), επιφέρει δύο σοβαρές συνέπειες, που θα τις βρούμε όλοι μπροστά μας:

-  Αδυναμία χάραξης στρατηγικής σε επίπεδο ενιαίου δήμου για όλα τα κρίσιμα ζητήματα ανεξαιρέτως. Αντ’ αυτής, υπάρχουν διαρκείς απόπειρες συμβιβασμού, που όλο και πιο συχνά καταλήγουν σε αδιέξοδο.

-  Ερμηνεία των νόμων και θεσμών κατά το δοκούν (και συμφέρον), με συνέπεια βασικές καινοτομίες του Καλλικράτη (Συμπαραστάτης Δημότη και Επιχείρησης, Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης, Δημόσια Λογοδοσία κλπ) να μοιάζουν κακόγουστα ανέκδοτα.

-   Είμαστε εντέλει δημότες ενός δήμου ή δεκαεπτά χωριών που συναρμολογήθηκαν με το ζόρι; Και οι δημοτικοί μας σύμβουλοι είναι ικανοί να σκέπτονται για το καλό όλων των περιοχών ή απλώς φροντίζουν μόνο για το χωριό τους;

-   Κι αν η περίφημη ανταποδοτικότητα (που έχει γίνει … λάστιχο) τελικά δεν γίνει εφικτή (ένεκα ‘κοινωνικής πολιτικής’, όπως ειπώθηκε και καταγράφηκε), ποιος θα πληρώσει την διαφορά; Οι σύμβουλοι ή οι δημότες; Κι αν είναι οι δημότες, πώς θα επιμερισθεί; Όλοι από ίσα ή κάποιοι "πιο ίσα";

-   Και καθώς οι οικονομικοί πόροι προβλέπονται ελάχιστοι, πώς θα πεισθούν άραγε οι δημότες ότι δεν θα γίνουν διακρίσεις στην επιλογή των τεχνικών έργων και των προγραμμάτων του δήμου;

Φοβάμαι ότι οι πρόσφατες συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου φανέρωσαν τα γνωστά ελλείμματα των τοπικών παραγόντων, αλλά και της (αδιάφορης και συνάμα συμφεροντολόγας) κοινωνίας μας. Επίσης, μας υπενθύμισαν εκείνο το τραγουδάκι του Κηλαϊδόνη, που άλλωστε δεν λέει κάτι καινούργιο:

Όλα τα δάχτυλα ίσα δεν είναι κι όλοι να τρώνε δίκιο δεν είναι.

Έτσι το βρήκαμε κι έτσι το πάμε κι ως να πεθάνουμε δεν το κουνάμε.

Ας είναι. Ούτως ή άλλως, η αλλαγή του δημοτικού σκηνικού έχει ήδη συντελεστεί και αργά ή γρήγορα θα δούμε να μπαίνει και ‘η βούλα’. Από μεριάς μου, ας αρκεστώ να επαναλάβω προς το παρόν – και προς όλους μας - ένα απόσπασμα από τα Καινούργια κρασιά σε παλιά ασκιά :

Τα κρασιά είναι αυτά που θα θέλαμε να είμαστε κι εκείνα που οι συνθήκες μας καλούν να γίνουμε. Τα ασκιά είναι η νοοτροπία και η πρακτική που υιοθετούμε για να τα πετύχουμε. Αν θέλουμε να κρατήσουμε τα παλιά ασκιά μας, ας έχουμε υπόψη ότι θα συνεχίσουμε να πίνουμε πολυκαιρισμένο κρασί. Κι αναφέρομαι εδώ στο χαμήλωμα των προσδοκιών και των αρχών που αρχικά θέσαμε. Από την άλλη, αν ζητάμε να πιούμε καινούργιο κρασί, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι αυτό δεν ‘χωράει’ σε παλιό ασκί (που σκίζεται απ’ την σπιρτάδα του καινούργιου), δεν ‘βολεύεται’ εύκολα. Μας ζητά να αμφισβητήσουμε τον τρόπο που έχουμε ‘τακτοποιήσει’ τον κόσμο μας, γιατί πλέον δεν αρκεί για να προχωρήσουμε παρακάτω. Μας ζητά να σκεφτούμε τον ρόλο μας στα πράγματα, με όσα κάνουμε και –προπαντός- με όσα παραλείπουμε. Μας ζητά να ξεβολευτούμε για ν’ αλλάξουμε τον εαυτό μας και τα πράγματα γύρω μας.

Για να δούμε. Είμαστε ικανοί να κάνουμε κάτι;

Σχολιαστής