Το τέλος του παραγοντισμού…

«Με την εμφάνιση της κρίσης περνάμε σε μια άλλη εποχή στην τοπική αυτοδιοίκηση, αφού όλος αυτός ο διοικητικός βιόκοσμος δεν μπορεί να λειτουργήσει  με τον τρόπο που λειτουργούσε γιατί απλούστατα δεν μπορεί να συντηρηθεί.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι ‘τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχει μια δημόσια παρέμβαση’;

Κατ’ αρχάς θα συμφωνήσουμε ότι οι παγιωμένες διοικητικές δομές δεν έχουν αλλάξει και πρέπει να αλλάξουν.

Μέχρι τώρα η διαχείριση των κοινών πόρων στις τοπικές κοινωνίες γίνονταν από ένα μηχανισμό που λειτουργούσε αυτόνομα, αφού είχε εξασφαλισμένες εισροές και μέσω συγκεκριμένων διοικητικών λειτουργιών, διεργασιών και αρμοδιοτήτων είχε συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Βασική προϋπόθεση επιτυχίας ήταν να υπάρχει ένας τιμονιέρης (Δήμαρχος) με προσόντα και προϋπoθέσεις, που θα έθετε σε λειτουργία αυτόν το μηχανισμό δίνοντας κατά καιρούς και μια ανθρώπινη διάσταση μέσω του κύρους του. Δηλαδή το μοντέλο του πολίτη – πρότυπο.

Αυτή ήταν η καλή όψη του νομίσματος, στην άλλη όψη όμως κρύβονταν η παθογένεια αυτού του  συστήματος, που δυστυχώς ήταν η επικρατούσα (και με την ανοχή των πολιτών): παραγοντισμός, κομματική εξάρτηση, ιδιοτέλεια, προσωπικές φιλοδοξίες μέσω εξυπηρετήσεων, κατάχρηση εξουσίας, διαφθορά.

Με αυτές τις δυο όψεις σκιαγραφείται το δημαρχοκεντρικό μοντέλο, που σε περίπτωση  ανικανότητας του τιμονιέρη έχει ακόμη ένα χαρακτηριστικό, την αυτονομία των διοικητικών δομών, με αποτέλεσμα την γραφειοκρατικοποίηση, όπου οι υπηρεσίες πλέον του Δήμου δεν παρέχουν υπηρεσίες στον πολίτη, αλλά εργάζονται με σκοπό μόνο να διατηρούν τον ρόλο τους ή να αναπαράγουν τον εαυτό τους, χωρίς αυτό βέβαια να είναι κάτι που το επιδιώκουν· λειτουργούν όμως έτσι γιατί δεν υφίσταται πολιτικός προϊστάμενος να τις κατευθύνει. (Μας θυμίζει τίποτα αυτό;)

Τι πρέπει λοιπόν να αλλάξει και πως;

Εξ’ ανάγκης θα πρέπει πλέον να αναζητηθούν πόροι εκ των ενόντων, για να επιτευχθεί όμως αυτό απαιτείται προσπάθεια ανάπτυξης του δυναμικού της κοινωνίας που είναι μεν πλούσιο αλλά μέχρι σήμερα είναι αδρανές και αφανές. Πρέπει λοιπόν να δημιουργηθούν, ήδη γίνεται, κοινωνικά δίκτυα που μέσω της γνώσης των προβλημάτων και της επίγνωσης των κοινωνικών αναγκών, θα θέσουν ως λύση για τη διαχείριση των πόρων και τη διατήρηση του επιπέδου των υπηρεσιών, την ομότιμη συμβολή ατομικών αξιών που τίθενται στη υπηρεσία των Κοινών. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει συλλογικότητα – συνεργασία – αλληλεγγύη.

Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι χρειάζεται μια πολυμέρεια στην άσκηση της Δημοτικής εξουσίας, τέρμα ο Δήμαρχος – παράγοντας αλλά αντ’ αυτού διαχειριστική ομάδα την οποία κατευθύνει με μαεστρία αυτός που θα επιλεγεί και θα αποδειχθεί ότι είναι ικανός στη διαχείριση των κοινωνικών δικτύων».

  Δ. Κωνσταντάτος