Το μαλάκας δεν είναι βρισιά

«Φιλοκαλούμεν γαρ μετ΄ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας» μας λέει ο Θουκιδίδης στον Επιτάφιο του Περικλέους.

Τότε που ήμουν μαθητής και διδαχθήκαμε αυτό το κείμενο, όταν ο καθηγητής διάβασε το «άνευ μαλακίας», έγινε στην τάξη χαμός από γέλια, και πως είναι δυνατόν να εκφράζεται ο Θουκυδίδης με αυτόν τον τρόπο. Με τα χρόνια αυτό ξεχάστηκε και όπως τα περισσότερα αγόρια της εποχής μου το «μαλάκας» ήταν η καθημερινή λέξη που χρησιμοποιούσαμε με τους φίλους μας μεταξύ μας και όχι μόνο. Από την άλλη μεριά έχουν γίνει παρεξηγήσεις και τσακωμοί ουκ ολίγοι επειδή ο ένας είπε τον άλλο μαλάκα.

Τι σημαίνει όμως η λέξη δεν θέλει και πολύ εξυπνάδα για να καταλάβει και ο πιο αδαής, ότι σημαίνει τον μαλακό, αυτόν που δεν έχει σθένος ή αντιμετωπίζει μια κατάσταση παθητικά, χλιαρά, μαλακά, ενώ θα έπρεπε να είναι σε εγρήγορση και ενεργητικός. Θυμηθείτε ή παρατηρήστε τις περιπτώσεις που μπορεί να πούμε κάποιον μαλάκα είτε από μέσα μας είτε φωναχτά και θα δείτε ότι πρόκειται για μαλθακότητα.

Επειδή η Ελληνική γλώσσα είναι πολύ σαφής στην ονοματολογία της, θα δούμε ότι έχει γίνει σύγχιση με μία άλλη λέξη που εκφράζει στην ουσία την, παρεξηγούμενη ονομαστικά, πράξη. Η λέξη αυτή είναι ο αυνανισμός. Πιο σωστά αν μετατρέψουμε το πνεύμα που υπήρχε στον αρκτικό δίφθογγο «αυ» και πάμε πριν από το σκαρίφημα των πνευμάτων, στο «Χ», η λέξη γίνεται χαυνανισμός. Λέμε για κάποιον ότι αποχαυνώθηκε, όταν η έκφρασή του ομοιάζει με αυτήν του χαυνανιζόμενου.  Χαύνος και αποχαύνωση. Μπορεί ακόμη και να του γίνει μόνιμη αυτή η κατάσταση και τότε θα πούμε ότι το έπαθε από χαύνωση.

Το βλάκας και το ηλίθιος είναι βρισιές,  γιατί μειώνουν την προσωπικότητα του άλλου. Το «μαλάκας» όχι. Το μαλάκας δεν είναι βρισιά, αλλά νουθεσία, ξύπνημα.

Α.Δ